Saudoso Gil Fernandes, moris iha Chauluturo
iha loron 27 fulan Abril tinan 1952, oan hussi aman Saudoso Fernando Sanches
(Liurai Fuiloro) no inan Angelina Dias
Quintas(matebian). Gil Fernandes hahu nia escola iha Colégio D. Bosco Fuiloro
no remata ensino primário iha tinan 1966. Hatutan nia escola iha Dili, Liceu
Dr. Francisco Machado no consegue hasai treceiro ano.Iha tinan l970. Saudozo
Gil Fernandes ema ida nebe ho karakter ladun
koalia, timidu no korajoso.
A. TEMPU SERVISU IHA FASE PORTUGUES
Saudozo Gil fernandes,antes tama vida militar, hanorin iha Suco Mehara-Tutuala
nudar professor. Tama military obrigatorio nudar tropa
português iha tinan 1973 no kolokado iha
Companhia Engenaria ho posto 1o. Cabo Escriturário. Iha tinan 1974 Saudoso Gil Fernandes konkore ba
posto Sargento Milisiano no aprovado ba posto Segundo Furriel. No wain hira Situasaun
politika iha rai laran hahu manas, tropa portugues barak fila, Saudoso Gil
Fernandes hetan konfiansa ba cargo nudar Segundo Comamdante ba Companhia Engenaria
. B. TEMPU RESISTENCIA
Saudoso Gil Fernandes nia Kontribuisaun
Ba Libertasaun da Patria. Gil Fernandes ho maluk balun hanesan 1o.Sargentu Inacio,
2o.Furriel Joao Branco, 2o. Furriel Adao
Cristovao, 2o. Furriel Frederico,
Hamutuk ho Aspirante Oficial Rogerio
Lobato no selu-seluk hahu halao encontro klandestina hodi deskute oinsa atu apodera
poder military iha Timor, no kontra makas, kolonialismo, kapitalismo no feudalism
iha rai laran.Gil Fernandes iha dia 19 de Agosto
de 1975, hanesan Comandante Compania Engenaria hamutuk ho
comandante compania seluk hetan fiar hussi lideransa Fretilin hodi lidera
kontra golpe iha 20 de Agosto 1975, no
iha loron hat nia laran cidade Dili hetan
fila fali kontrola hussi Forsa FALINTIL. I loron ne’e to’o ohin loron konsagra iha
historia nudar loron ba FALINTIL.
Iha fronteira hahu halao provokasaun no infiltrasaun husi tropa Indoneisa, Atu asegura seguransa iha fronteira Saudoso Gil Fernandes hetan fila fali mandato atu komanda tropa nebe forma hussi Segundalinha no Primeira Linha ba fronteira. Iha fronteira Saudoso Gil Fernandes, oferese registensia makas hasoru forsa inimigo durante fulan balun nia laran.
Iha fronteira hahu halao provokasaun no infiltrasaun husi tropa Indoneisa, Atu asegura seguransa iha fronteira Saudoso Gil Fernandes hetan fila fali mandato atu komanda tropa nebe forma hussi Segundalinha no Primeira Linha ba fronteira. Iha fronteira Saudoso Gil Fernandes, oferese registensia makas hasoru forsa inimigo durante fulan balun nia laran.
1. Fase baze
de apoio
Saudoso Gil Fernandes durante luta armada ba registencia, iha influensia makas,jovens barak hamutuk ho nia inklunia familia /primos balun hanesan Saudoso Clementino, atual Kolonel Aluk, Renan Selak no selu-seluk nebe luta hamutuk, ho lian ida deit /moto “lutamos e lutaremos ate a última gota de sangue”.Hamutuk hatudu sira nia Existencia no Presistencia ba Ukun Rasik An, liu hussi processo luta ba Libertasaun da Patria. Meski dalan ho destino maromak hatudu ida idak nian. Iha Lospalos, durante iha base de apoio iha tinan 1977 simo kanar foun nudar Comandante Forsa de Intervensaun (FI). Iha principios de 1978 nomeado hanesan delegado komisariado ( DK ) Iha fulan Outubro saudozo Gil Fernandes hetan fila fali fiar husi komando da luta nudar kolaborador shefe do estado maior das falintil.
Saudoso Gil Fernandes durante luta armada ba registencia, iha influensia makas,jovens barak hamutuk ho nia inklunia familia /primos balun hanesan Saudoso Clementino, atual Kolonel Aluk, Renan Selak no selu-seluk nebe luta hamutuk, ho lian ida deit /moto “lutamos e lutaremos ate a última gota de sangue”.Hamutuk hatudu sira nia Existencia no Presistencia ba Ukun Rasik An, liu hussi processo luta ba Libertasaun da Patria. Meski dalan ho destino maromak hatudu ida idak nian. Iha Lospalos, durante iha base de apoio iha tinan 1977 simo kanar foun nudar Comandante Forsa de Intervensaun (FI). Iha principios de 1978 nomeado hanesan delegado komisariado ( DK ) Iha fulan Outubro saudozo Gil Fernandes hetan fila fali fiar husi komando da luta nudar kolaborador shefe do estado maior das falintil.
2. Fase Guerrilha
Depois baze
de apoio rahun , iha 1979 forsas armada tomak halo konsentrasaun iha area Ko’o
leu entre Lore ho Iliomar hodi re organiza fila fali Forsas Armadas,
saudozo Gil fernandes hetan tan nomeasaun ida nudar comandante Compania
destakamente regiao leste por acumulasaun ho Colaborador do estado maior Nudar Comandante; Saudozo Gil Fernandes sempre
enkoraza nia soldadu sira katak; funu ne’e defisil, naruk maibe ita konta ho ita nia forsa rasik ho lian ida deit lutamos
e lutaremos ate a última gota de sangue”Saudoso
Gil Fernandes, oferece nia an no mate iha area Puilipalo iha loron 20
fulan Outubro tinan 1980, tamba sofre embuskada hussi forsa Indonesia no tiru
malu durante loron tolu nia laran .Horas ne’e Saudoso Gil Fernandes laiha iha ita
hotu nia let, maibe nia memoria kona ba luta
iha tempo registensia ami entrega fila hikas ba ita hotu nia liman atu bele asegura
no fortalese Independensia ne’e ba ema hotu nia diak.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar